Devlet memurlarının naklen atanmaları durumunda harcırah ödemelerinin hangi kurum tarafından karşılanacağı, personelin en çok merak ettiği konuların başında geliyor. Yapılan yasal düzenlemeler ve mahkeme kararları, bu konuya netlik kazandırmış durumda.
Harcırah Ödemelerinin Yasal Dayanağı
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 177'nci maddesi, devlet memurlarının yol giderleri ve gündeliklerinin yolluklar hakkındaki özel kanun hükümlerine göre ödeneceğini belirtiyor. Sözleşmeli personelin ise yol masrafları ile gündeliklerinin sözleşmelerindeki şartlara göre ödeneceği hükme bağlanmış durumda.
6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 3'üncü maddesi ise harcırah kavramını detaylı bir şekilde tanımlıyor. Buna göre harcırah; yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafından birini, birkaçını veya tamamını ifade ediyor.
Naklen Atamalarda Harcırah Ödeme Zorunluluğu
Harcırah Kanunu'nun 10'uncu maddesi, yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafının hangi hallerde verileceğini düzenliyor. Maddeye göre, yurt içinde veya yurt dışında görev yapmakta iken sürekli bir göreve naklen atanan memur ve hizmetlilere yeni görev yerlerine kadar bu ödemelerin yapılması zorunlu.
Kanunun 57'nci maddesinde "Harcırah hizmetin taallük ettiği kurum bütçesinden ödenir" hükmü yer alsa da, bu maddenin geçici görev yolluklarını ve kamu görevlisinin başka bir kurumun hizmetinde görevlendirmelerini kapsadığı anlaşılıyor.
Harcırahın Peşin Ödenmesi Zorunluluğu
6245 sayılı Kanun'un 59'uncu maddesi, harcırahın memur ve hizmetlinin gidişinde ve ailenin nakli sırasında peşin olarak verilmesini öngörüyor. Harcırahın tam miktarının önceden tayin ve tespitinin mümkün olmadığı hallerde ise yetecek miktarda para avans olarak veriliyor.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 62'nci maddesi de yer değiştirme suretiyle yapılan atamalarda, memurlara yolluklarının atama emirleri tebliğ edilince ödeme emri aranmaksızın, saymanlıklarca derhal ödeneceğini hükme bağlıyor.
Yargı Organlarının Konuya Bakışı
Sayıştay Temyiz Kurulu'nun 22.05.2019 tarihli ve 46284 sayılı kararı, konuya önemli bir açıklık getiriyor. Karara göre, sürekli görev yolluklarının ödemesinde ödeme emri aranmaksızın derhal ve peşin olarak ödenmesi gerekiyor.
Danıştay Başkanlığı tarafından değişik zamanlarda verilen kararlarda da harcırahın, memur ve hizmetlinin gidişinde ve ailenin nakli sırasında peşin olarak verilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Sonuç olarak, görev yapmakta iken başka kuruma naklen atanan bir personelin harcırahının ayrıldığı kurumca ödenmesi gerektiği değerlendiriliyor. Memurun yapacağı harcamalar için harcırahın, memura bulunduğu kurumdan ayrılmadan ödenmesi büyük önem taşıyor.