Dijital dünyada sınırların giderek bulanıklaştığı şu günlerde, ortaya çıkan bir gelişme herkesi şaşkına çevirdi. İsrail hükümetinin teknoloji devleri Google ve Amazon'dan oldukça ilginç bir sistem talep ettiği anlaşıldı.
New York Times'ın ifşasına göre, İsrail'in istediği sistem adeta bir bilim kurgu filminden fırlamış gibi: 'Göz kırpma' adı verilen bu yapay zeka destekli yüz tanıma sistemi, insanların yalnızca göz kırpma hareketiyle bile kimliklerini tespit edebiliyor.
Peki Neden Bu Kadar Tartışma Yaratıyor?
Aslında mesele sadece teknolojik bir yenilik değil. Bu sistemin en can alıcı noktası, İsrail'in bunu tamamen gizli bir şekilde işletmek istemesi. Yani kimse böyle bir sistemin varlığından haberdar olmayacak, sistem sessiz sedasız çalışacak.
Düşünsenize, kameralar sizi görüyor ve siz farkında bile olmadan, sadece gözünüzü kırptığınız anda kim olduğunuzu anlıyor. Ürpertici değil mi?
Teknoloji Devlerinin Tepkisi Ne Oldu?
Google ve Amazon'un bu talebe nasıl yanıt verdiği konusu ise halen bir muamma. Bildiğimiz bir şey var ki, bu tür talepler teknoloji şirketlerini her zaman zor durumda bırakıyor.
Bir yanda devletlerle işbirliği yapma zorunluluğu, diğer yanda kullanıcı gizliliğini koruma sorumluluğu... İki ateş arasında kalan şirketler için gerçekten zor bir denge söz konusu.
İsrail Dijital Haklar Merkezi'nden Avukat Avner Pinchuk'un söyledikleri ise durumun ciddiyetini gözler önüne seriyor: "Bu sistem, devletin her yerde ve her zaman vatandaşlarını izlemesi anlamına geliyor. Bu, demokratik bir toplumda kabul edilemez."
Gizlilik mi, Güvenlik mi?
Bu tartışma aslında yeni değil. Ancak 'göz kırpma' sistemi, konuyu çok daha karmaşık bir hale getiriyor. Sistemin teknik detayları tam olarak bilinmese de, uzmanlar bunun mevcut yüz tanıma teknolojilerinden çok daha gelişmiş olduğunu düşünüyor.
İsrail Adalet Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Talepler yalnızca yasal çerçevede ve ulusal güvenlik amaçlıdır" deniliyor. Fakat bu açıklama, eleştirileri yatıştırmaya yetmiyor.
Sonuçta, bu tür sistemler bir kez devreye girdi mi, geri dönüşü olmayan bir yola girilmiş oluyor. Bugün 'güvenlik' adına kabul edilen her yeni izleme yöntemi, yarın başka amaçlarla da kullanılabilir.
Teknoloji ilerliyor, bu kaçınılmaz. Ancak bu ilerlemenin bireysel özgürlüklerimizin önüne geçmesine izin vermemeliyiz. Unutmayalım, bugünün 'güvenlik' gerekçeleri, yarının totaliter sistemlerinin temelini oluşturabilir.
Bu gelişme, hepimizin dijital haklarımız konusunda daha bilinçli olmamız gerektiğini bir kez daha hatırlattı. Teknoloji şirketleri ve devletler arasındaki bu gizli ilişkiler, demokratik toplumlar için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
