Amerika’da durum hiç de iç açıcı değil. Birdenbire ortaya çıkan ve nereden geldiği bir türlü anlaşılamayan bir Salmonella kabusu, en az yedi masum insanı hastane koridorlarına kadar sürükledi. Kimi eyaletlerde görülen bu vakalar, yetkilileri de oldukça tedirgin etmişe benziyor.
Ortalıkta dolaşan bu sinsi bakteri, insanları nasıl mı avlıyor? Genellikle kontamine olmuş, yani mikrop bulaşmış gıdalar veya su yoluyla bulaşıyor. İşin kötü yanı, belirtiler hemen ortaya çıkmıyor; saatler, hatta bazen birkaç gün sonra kendini gösteriyor. Ve inanın, hiç de hoş değil: şiddetli karın ağrıları, ishal, ateş, kusma… Adeta içten içe savaş veriyorsunuz.
Peki, Neden Hâlâ Kaynağını Bulamadılar?
Aslında bu, en can sıkıcı sorulardan biri. CDC (Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri) yetkilileri, hummalı bir çalışma yürütüyor. Farklı eyaletlerdeki vakaları birbirine bağlayacak ipuçları arıyorlar. Ama şimdilik, nerenin, hangi gıdanın risk oluşturduğuna dair net bir açıklama yapabilmek için erken olduğu düşünülüyor. Yani, işin özü, kaynak hâlâ meçhul.
Salmonella’nın oyunu gerçekten kurnazca. Öyle her seferinde aynı yerden, aynı şekilde saldırmıyor. Bazen bir tavuk ürünü, bazen iyi yıkanmamış bir sebze, bazen de pastörize edilmemiş süt olabiliyor suçlu. Bu seferki salgının sorumlusunun ne olduğu ise henüz büyük bir bilmece.
Vatandaşlar Ne Yapmalı? İşte Altın Değerinde Tavsiyeler:
- Ellerinizi yıkayın, yıkayın, yıkayın! Özellikle yemekten önce ve tuvalet sonrası. Bu kadar basit bir şey nasıl bu kadar etkili olabiliyor, inanamazsınız.
- Çiğ et, tavuk ve yumurtayı diğer gıdalardan uzak tutun. Bulaşma (çapraz kontaminasyon) ihtimaline karşı kesme tahtalarını ve bıçakları bile ayırmakta fayda var.
- Et ve tavuk ürünlerini iyice pişirdiğinizden emin olun. Az pişmiş, hatta ‘orta’ pişmiş bile riskli olabilir; iç sıcaklığın 75°C'ye ulaşması gerekiyor.
- Çiğ süt ve onunla yapılmış peynir gibi ürünlerden şimdilik uzak durmak en iyisi. Pastörize ürünleri tercih edin.
- Meyve ve sebzeleri akan su altında iyice yıkamak şart. Gerekirse bir fırça ile ovarak temizleyin.
Şu an için Türkiye’de doğrudan bir tehdit olduğuna dair bir açıklama yok. Ancak küresel bir dünyada yaşadığımızı unutmamak lazım. ABD’deki bu olay, aslında hepimize kişisel hijyen ve gıda güvenliği konusunda bir kez daha düşünmemiz gerektiğini hatırlatıyor. Belki de bu uyarılar, beklenmedik bir zamanda hepimizin işine yarayacak.
Sonuç olarak, yetkililer kaynağı bulana kadar temkinli olmakta fayda var. Salmonella hafife alınacak bir bakteri değil. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar için çok daha tehlikeli olabiliyor. Yani, bir anlamda hepimiz için alarm zilleri çalıyor.
