Kim derdi ki 21. yüzyılda Orta Çağ'ın kabusuyla yüzleşeceğiz? Ama gerçekler acımasız: Kara Ölüm lakaplı veba hastalığı, dünya genelinde endişe verici bir şekilde yeniden görülmeye başlandı.
Dünya Sağlık Örgütü'nün son verileri, tarihin en ölümcül salgınlarından birinin modern çağda bile tehdit oluşturabileceğini gözler önüne seriyor. İnanması güç ama bu kadim düşman hâlâ aramızda dolaşıyor.
Hangi Ülkeler Risk Altında?
DSÖ'nün açıklamalarına göre, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 22 vaka tespit edildi ve ne yazık ki 9 can kaybı yaşandı. Mozambik'te ise 9 kişiye veba teşhisi konuldu. Rakamlar küçük görünebilir ama işin uzmanları çok daha farklı düşünüyor.
Aslında veba, dünyanın belirli bölgelerinde hiçbir zaman tamamen yok olmadı. Madagaskar, Peru, Çin ve hatta Amerika Birleşik Devletleri'nde bile zaman zaman vakalar bildiriliyor. Fakat son gelişmeler, küresel sağlık otoritelerini harekete geçirecek kadar ciddi.
Peki Neden Şimdi?
Uzmanların görüşüne göre, iklim değişikliği ve insanların doğal yaşam alanlarına daha fazla müdahalesi, bu eski düşmanla karşılaşma ihtimalimizi artırıyor. Hayvanlardan insanlara geçen zoonotik bir hastalık olan veba, modern tıbbın imkanlarına rağmen hâlâ tehlikeli olabilir.
Antibiyotiklerle tedavi edilebilir olmasına rağmen, erken teşhis edilmezse ölümcül sonuçlar doğurabiliyor. İşin en korkutucu yanı ise belirtilerin grip ile karıştırılabilme ihtimali.
Belirtileri Nelerdir?
- Ani başlayan yüksek ateş ve titreme
- Şiddetli baş ağrıları ve halsizlik
- Lenf bezlerinde şişlik ve ağrı (hıyarcıklı veba)
- Bulantı, kusma ve ishal
- Solunum sıkıntısı (akciğer vebası)
DSÖ, risk altındaki bölgelerde hijyen kurallarına uyulması, kemirgenlerle temastan kaçınılması ve şüpheli durumlarda derhal sağlık kuruluşlarına başvurulması konusunda uyarılar yapıyor.
Sonuç olarak, Kara Ölüm tarih kitaplarından çıkıp güncel sağlık gündemimize oturmuş durumda. Modern tıp bu hastalıkla mücadelede donanımlı olsa da, tedbiri elden bırakmamakta fayda var. Unutmayalım ki tarih, kendini tekerrürden ibaret saydırmak istercesine bize mesajlar gönderiyor.
