Dünyanın en ikonik çöllerinden biri olan Sahra, adeta bir doğa harikası. Aslında çoğu insanın sandığı gibi sadece kum tepelerinden ibaret değil - bu devasa alanın sırları gerçekten şaşırtıcı.
Sahra Tam Olarak Nerede Bulunuyor?
Kuzey Afrika'da, kıtanın neredeyse üçte birini kaplayan dev bir alanı işgal ediyor Sahra Çölü. Haritaya baktığınızda, Atlas Okyanusu'ndan Kızıldeniz'e kadar uzanan muazzam bir kuşak gibi duruyor. Doğu-batı ekseninde tam 4.800 kilometre, kuzey-güneyde ise 1.800 kilometrelik bir alana yayılıyor. Yani gerçekten devasa!
Peki hangi ülkelerde? Cevap biraz karmaşık çünkü tam 11 ülkenin topraklarında uzanıyor bu çöl. Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır gibi ülkelerin yanı sıra, Batı Sahra, Moritanya, Mali, Nijer, Çad ve Sudan da bu listeye dahil. Her bir ülkedeki çöl yapısı farklı karakteristikler gösteriyor - bazı bölgeler kayalık, bazıları kumul, bazıları ise taşlık.
İklim ve Coğrafi Özellikleri
Sahra'nın iklimi deseniz... Kelimenin tam anlamıyla acımasız diyebilirim. Gündüz sıcaklıkları 50 dereceye kadar çıkabiliyor ama geceleri donma noktasına inebiliyor. Bu sıcaklık farkı insanı şaşırtıyor doğrusu.
Yağmur? Neredeyse yok denecek kadar az. Yıllık ortalama 100 milimetreden az yağış alıyor çoğu bölgesi. Hatta bazı yerlerde yıllarca yağmur görmeyen noktalar var. Su kaynaklarıysa genellikle yeraltı sularından ve seyrek vahalardan ibaret.
- Kum denizleri (erg) - dev kum tepeleri
- Taşlık düzlükler (hamada) - çıplak kayalık alanlar
- Çakıllı ovalar (reg) - ince taş parçalarıyla kaplı
- Dağlık bölgeler - en yüksek noktası 3.415 metre
Aslında çölün sadece %25'i kumullardan oluşuyor - bu beni de şaşırtmıştı. Geri kalan kısmı çakıl, taş ve kayalıklarla kaplı.
Canlı Yaşamı ve Bitki Örtüsü
İnsan 'çöl' deyince hiçbir canlının yaşayamayacağını düşünüyor ama Sahra'da durum farklı. Develer, çöl tilkileri, akrepler, yılanlar ve çeşitli kertenkele türleri bu zorlu koşullara adapte olmuş durumda. Bitkiler deseniz, kuraklığa dayanıklı çalılar, otlar ve seyrek ağaçlar hayatta kalmanın yolunu bulmuş.
Vahalarda ise hurma ağaçları ve diğer tarım ürünleri yetiştirilebiliyor. Yerel halk binlerce yıldır bu vahalarda yaşam mücadelesi veriyor.
Son düşüncem şu: Sahra Çölü sadece bir kum denizinden ibaret değil, aksine karmaşık ekosistemlere, zengin bir tarihe ve şaşırtıcı jeolojik oluşumlara ev sahipliği yapan devasa bir doğa harikası. Gitmeyi düşünürseniz hazırlıklı olun derim - orası gerçekten başka bir dünya!