Doğu Akdeniz'de Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ile Lübnan arasında imzalanan deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşması, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden (KKTC) sert tepkiyle karşılandı. Ankara, anlaşmanın hükümsüz olduğunu ilan ederken, Kıbrıs Türklerinin haklarını görmezden gelen tek taraflı adımları kabul etmeyeceklerini açıkladı.
İmza Töreni ve Tarafların Açıklamaları
Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki Baabda Sarayı'nda düzenlenen imza törenine, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn ve GKRY Lideri Nikos Hristodulidis katıldı. Törenin ardından ortak basın toplantısında konuşan Avn, anlaşmadan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, "Lübnan ve GKRY'nin deniz kaynaklarını keşfetme ve bu alanda ortak iş birliğini geliştirme imkanına kavuşacağını" savundu.
GKRY Lideri Hristodulidis ise anlaşmanın taraflar arasındaki iş birliğini güçlendirdiğini öne sürdü. Hristodulidis, Orta Doğu'da enerji alanındaki iş birliği fırsatlarını güçlendirdiğini ve bölgenin Avrupa için alternatif bir enerji koridoru olmasına imkan tanıdığını iddia etti.
Türkiye'den Sert Tepki
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, X sosyal medya platformu üzerinden yaptığı açıklamada, GKRY'nin 2003'ten itibaren Kıbrıslı Türkleri hiçe sayarak bölgedeki kıyıdaş ülkelerle deniz alanlarının sınırlandırılmasına ilişkin ikili anlaşmalar imzaladığına dikkat çekti.
Keçeli'nin vurguladığı önemli noktalar şunlardı:
- GKRY'nin Kıbrıslı Türkleri veya Ada'nın tümünü temsil etmediği
- Ada'nın tümünü ilgilendiren bu tür tasarruflarda bulunmaya yetkisinin olmadığı
- Bölge ülkeleri ve uluslararası toplumu GKRY'nin tek yanlı adımlarına destek vermemeye çağırdıkları
"Türkiye, KKTC'yle birlikte, Kıbrıslı Türklerin hak ve çıkarlarını kararlılıkla savunmaya devam edecektir" ifadesini kullanan Keçeli, anlaşmanın Türkiye'nin BM nezdinde tescil ettirdiği kıta sahanlığının dışında kaldığını da belirtti.
KKTC'den Hükümsüz İlanı
KKTC Dışişleri Bakanlığı, imzalanan anlaşmanın "bütünüyle hükümsüz" olduğunu açıkladı. Yapılan yazılı açıklamada, anlaşmanın yalnızca Kıbrıs Türk halkının meşru hak ve çıkarlarını ihlal etmekle kalmadığı, aynı zamanda Doğu Akdeniz'deki kırılgan dengeleri temelden sarsma tehlikesi taşıdığı vurgulandı.
Milli Savunma Bakanlığı da yaptığı açıklamada, "KKTC'nin haklarının yok sayıldığı hiçbir anlaşmayı kabul etmemizin mümkün olmadığını" belirterek, Lübnanlı yetkililere denizcilik alanında iş birliğine hazır olduklarını ilettiklerini duyurdu.
Uluslararası Topluma Çağrı
KKTC Dışişleri Bakanlığı, uluslararası toplumu Rum tarafının bölgedeki gerginliği tırmandıran tek yanlı adımlarına destek vermemeye çağırdı. Açıklamada, "Doğu Akdeniz'de iş birliği ve istikrarın ancak müktesep haklara saygı ve diyalogla mümkün olabileceği" ifade edildi.
KKTC'nin, doğal kaynaklardaki eşit haklarına yönelik her türlü saldırıya karşı gerekli siyasi, diplomatik ve teknik tedbirleri almaktan kaçınmayacağının altı çizildi. Açıklamada, GKRY'nin üçüncü taraflarla yaptığı tüm tek yanlı deniz yetki alanı düzenlemelerinin KKTC açısından yok hükmünde olduğu da tekrarlandı.