Bir Mizah Dehasının Doğuşu: Aziz Nesin'in Hayat Yolculuğu
Mehmet Nusret Nesin olarak 20 Aralık 1915'te İstanbul Heybeliada'da dünyaya gelen Aziz Nesin, Türk edebiyatının unutulmaz isimlerinden biri oldu. Babası Abdülaziz Bey'in Giresun'un Şebinkarahisar ilçesinden İstanbul'a gelerek bahçıvanlık yapması, yazarın hayat hikayesinin ilk sayfalarını oluşturdu.
Eğitim hayatına Kanuni Sultan Süleyman İptidai Mektebi'nde başlayan Nesin, Darüşşafaka Lisesi'nde iki yıl okuduktan sonra askeri eğitime yöneldi. 1935'te Kuleli Askeri Lisesi'ni, 1937'de Ankara Harp Okulu'nu bitirerek asteğmen olarak göreve başladı. 1939'da Askeri Fen Okulu'ndan mezun olan yazar, toplam dört farklı okulda eğitim gördü.
Edebiyat Dünyasına Adım Atış ve Yükseliş
Askerlik mesleğini 1944 yılında bırakarak gazeteciliğe geçiş yapan Aziz Nesin, profesyonel yazarlık kariyerine Millet Dergisi ile adım attı. Sabahattin Ali ile birlikte çıkardığı Marko Paşa, Malum Paşa, Merhum Paşa ve Alibaba gibi dergilerle kısa sürede geniş kitlelere ulaştı.
UNESCO Dünya çeviri bibliyografyası verilerine göre, eserleri İngilizceye en çok çevrilen yazarlar arasında dördüncü sırada yer alan Nesin, Türk mizahını dünyaya tanıtmayı başardı. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın toplumcu gerçekçilik akımına dahil olan yazar, genç mizah yazarlarına örnek olmayı kendine amaç edindi.
Sanat Anlayışı ve Edebi Mirası
Aziz Nesin edebi kişiliğini toplumsal eleştiri ve mizah üzerine inşa etti. Eserlerinde toplumdaki haksızlıklar, insanların birbirine yaptığı zulümler ve sosyal hayatı zedeleyen davranışları işledi. En sıradan durumlardan bile öykü konusu bulabilen yazar, sosyal gerçekçi bir anlayışla eserler verdi.
Yazım tarzında abartılı anlatıma sıkça başvuran Nesin, masal tekerlemelerini andıran cümlelerle sade ve akıcı bir dil kullandı. Toplamda 132 eser kaleme alan yazarın en önemli kitapları arasında Gol Kralı, Zübük, Şimdiki Çocuklar Harika, Tatlı Betüş, Surnâme, Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz ve Tek Yol bulunuyor.
Unutulmaz Sözleri ve Felsefesi
Aziz Nesin'in mizah anlayışını ve hayata bakışını yansıtan pek çok sözü bulunuyor. "Mizah, dünyamızı gülünç olmaktan kurtarır" diyen yazar, korku duygusunu şu sözlerle açıklıyordu: "Korku, en beşeri duygudur. Benim iktidarlara başkaldırışımı görenlerden kimi beni korkusuz insan sandılar. Oysa ben korkarım."
Çocuklara olan sevgisini ve toplumsal eleştirilerini de sözlerine yansıtan Nesin, "Çocuklara daha iyi bir dünya bırakmak yerine, dünyaya daha iyi çocuklar bıraksanız, sorun kendiliğinden çözülecek aslında" diyerek eğitimin önemine vurgu yapıyordu.
6 Temmuz 1995'te Alaçatı'da hayata veda eden Aziz Nesin, ardında Türk edebiyatının en değerli mizah miraslarından birini bıraktı. Eserleriyle sadece Türkiye'de değil, dünya çapında tanınan bir yazar olarak edebiyat tarihindeki yerini aldı.
