Maltepe’de günlük hayatın olağan akışı, kelimenin tam anlamıyla toprağın altından fışkıran bir sürprizle altüst oldu. Sahil Mahallesi’ndeki sıradan bir apartman inşaatının temel kazısı, iş makinelerinin kepçesi tarihi bir duvarla temas ettiği anda durdu. Her şey bir anda değişti.
O anı yaşayan işçilerin şaşkınlığı ise tarif edilemezdi. Kimi ‘define’ dedi, kimi ‘mağara’… Ancak gerçek, hepsinin hayal ettiğinden çok daha değerli çıktı. Hemen durum İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü’ne bildirildi ve o bildiriğimiz saha yerinden çığ gibi büyüdü.
Zaman Kapsülü Gibi: MS 5. veya 6. Yüzyıl
Müze uzmanları olay yerine vardığında, gördükleri manzara karşısında adeta dili tutuldu. İnşaat alanının derinliklerinde, adeta zamana meydan okuyarak sapasağlam duran taş duvarlar, seramik parçaları ve insan yapımı gizemli bir yapı kompleksi… Yapılan ilk incelemeler, bu kalıntıların Bizans İmparatorluğu’nun görkemli dönemlerine, yani MS 5. ya da 6. yüzyıla ait olduğunu gösteriyor. Sahiden, düşünsenize!
Bölge hemen koruma altına alındı. İnşaat çalışmaları ise – elbette – durduruldu. Arkeologlar şimdi bu tarih hazinesini gün yüzüne çıkarmak için hummalı bir çalışma başlattı. Her kürek toprak, yeni bir sırrı açığa çıkarabilir.
Mahalle Sakinleri Şaşkın: 'Ayağımızın Toptan Tarih Çıkıyor!'
Olay yerine gelen mahalle sakinlerinin yüzlerindeki ifade ise tam bir karışıklık örneğiydi. Heyecan, merak ve bir miktar da endişe… Komşular, yıllardır üzerinde yürüdükleri, çocuklarının oynadığı toprağın altında böylesine önemli bir tarihin yattığına inanamıyor.
"Düşünsenize, her gün geçtiğimiz sokağın altından yüzyıllar öncesine ait bir medeniyetin izleri çıkıyor. Bu inanılmaz bir duygu" diyor 20 yıllık bölge sakini olan bir vatandaş. Bir başkası ise, "İnşaat durdu ama böyle bir tarihi keşif için buna değer" diye ekliyor. Kimileri ise ‘acaba başka neler var?’ sorusunu sorarak etrafa bakınıyor.
İstanbul, zaten bildiğimiz gibi, adeta katman katman bir tarih pastası. Maltepe’deki bu son keşif de, bu muazzam zenginliğin sadece küçük bir kısmı. Belki de daha keşfedilmeyi bekleyen onlarca, yüzlerce sır var, sıradan bir apartmanın bahçesinin derinliklerinde.
Bir kazma darbesiyle gün yüzüne çıkan bu sessiz tanık, bize yeniden hatırlatıyor: Bu kadim şehrin altında, biz farkında olmadan, tarih uyumaya devam ediyor. Ve bazen, tam da en beklenmedik anda, uyanıveriyor.
